Odkurzacz centralny #2 - Jak zaprojektować instalację? 27 komentarzy

W ostatnim poście (TUTAJ) o odkurzaczu centralnym pisałam Wam o jego wadach i zaletach. Jak już wiecie, zdecydowaliśmy się na montaż instalacji odkurzacza centralnego. Dlatego w dzisiejszym poście postaram się przedstawić Wam jak powinien wyglądać projekt takiej instalacji. Możecie go wykonać bez problemu sami lub jeżeli nie czujecie się na siłach to firmy sprzedające odkurzacze centralne często służą pomocą w tej kwestii. Nawet gdy postanowicie zlecić projekt i wykonawstwo instalacji fachowcowi, to warto wiedzieć jak taki projekt powinien wyglądać by nie dać się naciągnąć na zbyt dużą ilość gniazd ssących.

Samodzielny montaż systemu nie wymaga specjalnych umiejętności, ale planowanie to podstawa sukcesu całego przedsięwzięcia.  Warto wykonać instalację w najprostszy i najkrótszy sposób.

Przy planowaniu instalacji odkurzacza centralnego mamy do czynienia z systemem obejmującym:

·         jednostkę centralną,

·         rury ssące ukryte w ścianach i podłodze,

·         gniazda ssące.

Jednostka centralna

Jednostkę centralną najlepiej umieścić w pomieszczeniu gospodarczym, piwnicy bądź garażu, czyli w pomieszczeniach oddalonych od części mieszkaniowej. Dzięki temu eliminuje się uciążliwy hałas silnika, co wpływa pozytywnie na komfort użytkowania. Ważne jest aby odkurzacz był zamontowany w możliwie jak najniższym punkcie instalacji, ułatwia to przepływ cięższych zanieczyszczeń.  Rura doprowadzająca śmieci nie powinien wznosić się w żadnym miejscu wyżej niż 100-120 cm.

Odkurzacz montuje się na wysokości umożliwiającej łatwe opróżnianie pojemnika na śmieci. Jest to ok. 100 cm od podłogi w przypadku modeli z pojemnikiem na zanieczyszczenia. Musimy zapewnić odpowiednią przestrzeń na odpięcie i odsunięcie pojemnika bez zbędnego schylania się. Dla odkurzaczy wyposażonych w worek papierowy, czyli otwieranych od góry optymalna odległość od podłogi to ok. 50–60 cm.

Jednostka centralna musi mieć zachowaną odległość min. 30 cm odstępu po bokach, z góry i z dołu. Otwarta przestrzeń umożliwia odpowiednie chłodzenie urządzenia.

Jednostka centralna powinna być umieszczona na  jak najbliżej ściany zewnętrznej, aby łatwiej usuwać kurz i zanieczyszczenia.  Gdy długość rury pomiędzy jednostką centralną a gniazdem wylotowym jest większa niż 1,5 metra, to dla zmniejszenia oporów przepływu powietrza należy zastosować rurę wylotową o większej średnicy (75 lub 100 mm), w przeciwnym przypadku może dojść do uszkodzenia jednostki przez przegrzanie silnika. Wylot może się znajdować również w kanale wentylacyjnym, ale musi być to wentylacja grawitacyjna, a nie mechaniczna.

W pobliżu odkurzacza powinno znajdować się gniazdko elektryczne do którego będziemy mogli podłączyć jednostkę.

Rury ssące

Elementy instalacji, takie jak rury, kształtki itp. muszą być przeznaczone specjalnie do odkurzaczy centralnych. Są wykonane z PCV z domieszką materiałów antyelektrostatycznych zapobiegających osiadaniu kurzu. Elementy łączy się z sobą za pomocą kleju.

Przewody rurowe powinny być prowadzone po możliwie najkrótszych drogach i powinny mieć jak najmniej załamań i ostrych zakrętów. Moc ssania odkurzacza w dużym stopniu zależy od prostego poprowadzenia instalacji. Gdy zaistnieje konieczność zmiany kierunku przebiegu rur, stosuje się łuki 90° lub inne kształtki o łagodnych zagięciach. Tym sposobem eliminuje się opory powietrza, które mogą mieć późniejszy wpływ na wydajność jednostki centralnej.

Jedyne ostre kolana to kolana podejściowe zwane też kolanem bezpieczeństwa - ostatnie przed gniazdem lub szufelką, instalowane po to aby zapobiec wciągnięciu większych przedmiotów - jak np. kredki. klocki mogących zatkać instalację.

Jednostki centralne dobiera się do długości przewodu magistralnego oraz ilości gniazd ssących, przy czym jego długość oblicza się sumując długość rur prostych oraz ekwiwalentu długości dla kolan. Każde kolano 90st to dodatkowe 3 m przewodu magistralnego, a 45st  to dodatkowe 1,5 m.

Gniazda ssące 

Gniazda ssące to gniazda zasilające odkurzacz, do których wpina się specjalny wąż. Gniazda są niewielkich rozmiarów, dostępne w rożnych wersjach kolorystycznych, dzięki czemu łatwo je wkomponować w aranżację wnętrza. Trzeba wcześniej pomyśleć, gdzie dokładnie je umieścić, aby bezproblemowo dotrzeć wężem w każdy zakamarek pomieszczenia nie zapominając o takich elementach jak np. zasłony, schody pomieszczenia sanitarne, balkony i tarasy. Idealne na umieszczenie gniazd są miejsca centralne, takie jak korytarze czy klatki schodowe. Należy unikać miejsc za drzwiami oraz tych, gdzie w przyszłości mogą stać meble. Ich ilość zależy od potrzeb, ale nie warto przesadzać. Na metraż ok. 200 m2 powinno spokojnie wystarczyć  4-5 gniazd, ale  uwarunkowane jest to kształtem budynku, układem pomieszczeń jak i mebli, które trzeba będzie ominąć wężem ssącym. W razie potrzeby można zdecydować się na trochę dłuższy wąż ssący. W ofercie rynkowej dostępne są węże mające 5-15 m, jednak najczęściej wykorzystuje się te o długości 7-9 m.

Wysokość na jakiej umieszczone zostaną gniazda ssące może być różna. W myśl współczesnej estetyki zaleca się jednak ich montaż na tej samej wysokości co gniazdka elektryczne, czyli ok. 20–30 cm nad podłogą.

Przy planowaniu gniazd ssących nie zapomnijcie o gniazdach specjalnych takich jak, szufelka automatyczna, kaseta z zwijanym wężem. Szufelka jest to zamykany otwór montowany nad podłogą, do którego zostają wsysane drobne zanieczyszczenia. Wystarczy jedynie nacisnąć dźwignię. Tego typu szufelki montuje się zazwyczaj przy wiatrołapie, aby nie nanosić dalej piasku czy liści z zewnątrz albo w kuchni. Można również zakupić szufelkę podblatową, którą wsuwa się pod blat kuchenny.

Z kolei kaseta z krótkim wężem przydaje się w garażu, pomieszczeniu gospodarczym bądź w kuchni.

Przy planowaniu przebiegu instalacji można posiłkować się rzutami budynku, jednak najlepiej na budowie przeprowadzić próbę ze sznurkiem o tej samej długości co rura. Jeden koniec umieszczamy w miejscu planowanego gniazda, a z drugim wędrujemy po pomieszczeniach. Z każdym wężem w komplecie oferowana jest teleskopowa rura tak więc zyskamy dodatkowy metr długości. Nie zapomnijcie, że dojdą jeszcze meble, które będziecie musieć omijać. Ponadto sprawcie, czy pod wybranym miejscem na gniazdo ssące nie kryją się żadne przewody, ani rury.

Podczas wykonywania instalacji nie ma potrzeby montażu gniazd ssących, które będą potrzebne dopiero podczas instalacji jednostki centralnej. W miejscach tych należy zamontować tylko płytki montażowe z przykrywkami, które zabezpieczają instalację i pozwalają bezpiecznie otynkować ścianę w okolicy gniazd.

Duża część jednostek centralnych dostępnych na naszym rynku wyposażona jest w gniazdo ssące na obudowie. Takie gniazdo jest bardzo przydatne w garażu, gdy chcemy odkurzyć samochód. Jeśli wybrany przez nas model nie posiada takiego udogodnienia, możemy zamontować w garażu tradycyjne ścienne gniazdo ssące lub gniazdo gospodarcze umieszczone na rurze. 

Elementy instalacji odkurzacza centralnego

Na etapie rozprowadzania instalacji będziemy potrzebować takie elementy, jak:

Rura PCV – antystatyczna rura o średnicy 50mm.

Płytka montażowa – montowana przed tynkowaniem w miejscu przewidzianych gniazd ssących.

Kolano 90st (bezpieczeństwa) – montowane tylko bezpośrednio za płytką montażową. Zabezpiecza instalację przed wciągnięciem długich i cienkich przedmiotów.

Trójnik – do rozgałęzienia instalacji.

Łuk 90st – do łączenia instalacji pod kątem prostym.

Kolano 45st – do łączenia instalacji pod kątem 45 stopni.

Mufa – do łączenia dwóch odcinków rury.

Zaślepka na rurę – stosuje się ją do tymczasowego zakorkowania wylotów rur tam gdzie nie ma płytek montażowych.

Uchwyty do rur – służy do stałego mocowania rur.

Klej – łączy rury i kształtki z PCV.

Cienki dwużyłowy przewód elektryczny -  przewód służy do sterowania pracą jednostki centralnej. Przewód prowadzi się zwykle równolegle od gniazda do gniazda.  Będziecie potrzebować go o kilka metrów więcej, aniżeli rur ssących.

Opaski zaciskowe -  służą do mocowania przewodu sterującego do rur.

Na późniejszym etapie – etapie montażu jednostki centralnej będziemy musieć zaopatrzyć się w:

Gniazdo ssące – gniazda zasilające odkurzacz, do których wpina się specjalny wąż. Montowane na płytkach montażowych.

Gniazdo wylotowe – montowane jest na ścianie budynku w miejscu wyrzutni wydmuchiwanego powietrza z odkurzacza. Klapka otwiera się automatycznie pod wpływem ruchu wylatującego powietrza, a zamyka gdy ruch powietrza z instalacji ustaje.

Gniazdo gospodarcze – gniazdo ssące montowane na rurze instalacyjnej, np. przy odkurzaczu, gdy nie ma on gniazda w obudowie.

Akcesoria dodatkowe

Pełnię funkcjonalności systemu centralnego odkurzania zapewniają akcesoria dodatkowe dostosowane do indywidualnych potrzeb użytkownika. Część z nich jak np. automatyczną szufelkę należy przewidzieć najpóźniej na etapie montażu instalacji, gdyż do jej zastosowania niezbędne jest odpowiednie przygotowanie instalacji, wyprowadzenie rury PVC itp. Elementy te wystarczy zakupić na etapie montażu jednostki centralnej, jednak warto wiedzieć jakie możliwości daje system odkurzacza centralnego by móc sobie zaplanować gniazda specjalne.

Szufelka automatyczna cokołowa - rodzaj gniazda przypodłogowego, które umieszcza się w cokole szafki kuchennej, tuż przy blacie roboczym. Wbudowany przełącznik umożliwia włączenie odkurzacza i bezpośrednie zmiatanie śmieci do szczeliny szufelki. Szufelkę łączy się z instalacją za pomocą elastycznej rury i obejm śrubowych. Ułatwia to manewrowanie gniazdem przy montażu oraz nie zmusza do bardzo precyzyjnego przygotowania otworu pod szufelkę w cokole szafki. W sytuacji zmiany mebli kuchennych, szufelkę błyskawicznie odłącza się od rurociągu.

Szufelka automatyczna podblatowa – idealna do sprzątania blatów z odpadków żywności, skrawków papieru i innych zanieczyszczeń. Montuje się ją pod blatem, w szafce kuchennej lub w szufladzie.

Szufelka jest kompatybilna ze wszystkimi systemami centralnego odkurzania i można ją zastosować również w innych miejscach np. w łazience, pod blatem biurka, czy też w przydomowym warsztacie.

Vroom - wąż zwijany w kasecie. Po rozciągnięciu ma on około 5 lub 7 m długości, wystarczy zdjąć rączkę z kasetki i pociągnąć – system uruchomi się, a my będziemy mogli odkurzać. Po skończonej pracy należy zatkać ręką wlot powietrza na wężu co spowoduje, że zacznie się on zwijać z powrotem do kasetki.

Wallyflex - wąż rozciągany do ok.4m typu słuchawka-domofon. Montowany do płytki montażowej.

Speed Leo cokołowy/szafkowy/szufladowy- alternatywa dla głośnych szufelek. Urządzenie przeznaczone jest do montażu w cokole/szafce/szufladzie, w miejscach gdzie chcemy mieć wąż ssący pod ręką aby szybko odkurzyć. Rozciągany wąż ssący uruchamia odkurzacz centralny w momencie podłączenia końcówki węża do kasety i uruchomienie na niej przycisku w pozycji ON. Wyłączenie następuje w momencie uruchomienia przycisku na pozycję OFF.

Jak widzicie system odkurzacza centralnego składa się z sporo elementów, jednak naprzeciw Inwestorom wychodzą sklepy oferujące w sprzedaży gotowe już zestawy montażowe np. TUTAJ. Sama taki zakupiłam i wiem, że jest on dobrze skomponowany. Nie brakowało żadnych kształtek. A samo rozplanowanie przebiegu instalacji jest banalnie proste i każdy z Was spokojnie sobie z tym poradzi.